کلاس حفاظتی IP در یوپی اسها به چه معنی است و چگونه نشان داده میشود؟
طبق استاندارد، هر وسیله الکترونیکی میبایست سطح حفاظت خود در برابر نفوذ اجسام جامد و مایع را اعلام نماید. مثلا هر وسیله الکترونیکی میبایست مشخص کرده باشد که آیا میتواند فرضا زیر باران یا پاشش مستقیم آب کار کند یا نه؟ برای نشان دادن کلاس حفاظتی دستگاه، عموما از دو رقم استفاده میشود که به آن عدد (Ingress Protection) IPیا عدد "حفاظت در برابر نفوذ" گفته میشود. به عنوان مثال میگویند این یوپی اس در کلاس حفاظتی IP20 است، که عدد 20 نشان دهنده کلاس حفاظتی دستگاه است. لازم بذکر است که کاربرد کلاس حفاظتی IP محدود به یوپی اسها نبوده و همانطور که اشاره شد یک بحث عمومی در رابطه با قابلیت مقاومت هر وسیلهی الکترونیکی در برابر به نفوذ ذرات جامد و مایع است و بیشتر مربوط به مشخصات محفظه دستگاه و شرایط عملکرد محیطی است تا مشخصات الکتریکی آن.
کدام استانداردها، اعداد IP را مشخص میکنند؟
در
اروپا استانداردهای IEC 60529 و EN 60529 سطوح حفاظتی محفظه های ادوات را
بر اساس عدد IP مشخص میکنند. اما در آمریکا کلاس حفاظتی محفظه ها به کمک
استاندارد NEMA مشخص میشود که به کمک یک عدد (مثلا: 2) یا ترکیب یک عدد و
حرف (مثلا: 3R)، کلاس را مشخص میکند. استاندارد ملی ISIRI 2868 با عنوان
"درجات حفاظت تامین شده توسط محفظهها"، استاندارد معادل IEC 60529 است.
مفهوم اعداد کلاس حفاظتی چیست؟
عدد اول (رقم سمت چپ): سطح حفاظت در برابر نفوذ اجسام جامد را نشان میدهد. این رقم، عددی بین 0 تا 6 است.
عدد دوم (رقم سمت راست): سطح حفاظت در برابر نفوذ مایعات را نشان میدهد. این رقم، عددی بین 0 تا 8 است.
عدد سمت راست، حفاظت در برابر نقوذ مایعات | عدد سمت چپ، حفاظت در برابر نفوذ اجسام جامد | ||||
0 | حفاظت نشده در برابر نفوذ آب | 0 | حفاظت نشده در برابر نفوذ اجسام جامد (بعنوان نمونه مثل یک برد الکترونیکی که بدون جعبه و کاملا در معرض دید است) | ||
1 | حفاظت شده در برابر ریزش آب بصورت عمودی بدون فشار (مانند ریزش باران عمودی) | 1 | حفاظت شده در برابر نفوذ اجسام جامد بزرگتر از 50 میلیمتر (حفاظت شده در برابر ورود اجسامی به بزرگی کف دست) | ||
2 | حفاظت شده در برابر ریزش آب با زاویه 15 درجه و بدون فشار اضافی | 2 | حفاظت شده در برابر نفوذ اجسام جامد بزرگتر از 12.5 میلیمتر (حفاظت شده در برابر ورود اجسامی به بزرگی انگشت دست) | ||
3 | حفاظت شده در برابر ریزش آب با زاویه 60 درجه و بدون فشار اضافی (حفاظت در برابر اسپری معمولی آب) | 3 | حفاظت شده در برابر نفوذ اجسام جامد با قطر بیشتر از 2.5 میلیمتر (حفاظت شده در برابر نفوذ اجسامی به بزرگی یک پیچ گوشتی) | ||
4 | حفاظت شده در برابر پاشش آب از هر جهتی (حفاظت شده کامل در برابر ترشح آب) | 4 | حفاظت شده در برابر نفوذ اجسام جامد با قطر بیشتر از 1 میلیمتر (حفاظت شده در برابر نفوذ اجسامی به قطر یک سیم) | ||
5 | حفاظت شده در برابر پاشش آب با فشار کم در تمام جهات | 5 | حفاظت شده در برابر ورود محدود گرد و غبار (بخش جزیی از گرد و غبار میتواند وارد این دستگاه شود) | ||
6 | حفاظت شده در برابر پاشش پر فشار آب در تمام جهات (بیشتر برای کاربرد ادوات در عرشه کشتیها است) | 6 | حفاظت شدهی کامل در برابر ورود گرد و غبار (ضد نفوذ گرد و غبار یا شن) | ||
7 | حفاظت شده در برابر غوطهور شدن موقت در آب با عمق بین 15 تا 100 سانتیمتر | ||||
8 | حفاظت شده در برابر غوطهور شدن برای زمان زیاد در آبهای عمیق |
به عنوان مثال اگر یک یو پی اس دارای IP20
باشد به این معنی است که منافذ موجود در بدنه محفظه دستگاه به گونهایست
که هیچ شیء بیشتر از 12.5 میلیمتری را نمیتوان وارد آن کرد و یا به زبان
ساده تر انگشت دست از سوراخهای موجود در محفظه آن عبور نمیکند و همچنین
هیچ گونه حفاظتی در برابر ترشح آب ندارد. یوپی اسها عمدتاً حفاظتی برابر یا
بیشتر از IP20 دارند چون طبق استاندارد بهتر است بدنه آنها به گونهای
باشد که اجازه برق گرفتگی بر اثر ورود انگشت انسان به درون یوپی اس وجود
نداشته باشد.
معادل کدها IP در استاندارد NEMA چیست؟
معادل کد استاندارد NEMA |
کد IP در استاندارد IEC |
1 |
IP 10 |
2 |
IP 11 |
3 |
IP 54 |
3R |
IP 14 |
3S |
IP 54 |
4 and 4X |
IP 56 |
5 |
IP 52 |
6 and 6P |
IP 67 |
- سمانه فلاح